Tatami kontra krzesła, o Japończykach i Japonii- Rafał Tomański

Wszyscy czytają "Tatami...", czytam i ja. Pierwszy raz w historii tego bloga zdarzyło się bowiem, że miałam w ręku książkę, znajdującą się na aktualnej liście bestsellerów (13. miejsce na liście Rzeczpospolitej w marcu).
Potwierdzam, że książka jest zajmująca. Jednak raczej dla początkujących w temacie. Nie wydaje mi się, żeby uznali ją za cenną ci, którzy Japonię odwiedzają, bądź wiele o niej czytali. Sam autor określa ją jako "rozmówki"- to skrótowa próba opisu zachowań Japończyków i określenia, co za nimi się kryje, i czym są uwarunkowane. Tomański podchodzi do tematu systematycznie, opisując kolejno takie tematy jak jedzenie, praca, język, itp. Nie brakuje mu erudycji, chętnie odwołuje się do klasycznych książek o Japonii, podpiera się przykładami historycznymi, szuka analogii w kulturze europejskiej. stawia sobie za cel opis Japonii 21. wieku, ze wszystkimi jej ciekawostkami socjologicznymi.
Stawia w końcu tezę, że Japonia zbyt szybko otworzyła się na Zachód (jej przymusowa modernizacja rozpoczęła się w połowie XIX wieku, po wieloletniej izolacji- epoka Meiji), przyswoiła w całości jego technologię, kultura zaś okazała się Japończykom częściowo obca, i do dziś nie są w stanie jej przetrawić. Stąd też Japonia znajduje się w tej chwili na zakręcie i zmierza w stronę równi pochyłej (także ekonomicznej).
Pewnie jestem w tej chwili w cynicznym nastoju, ale jakoś nie wzruszył mnie los Japończyków w kryzysie.
Ostatecznie- które państwo szeroko pojętej cywilizacji zachodniej nie jest w tej chwili na zakręcie? Które społeczeństwo nadąża w 100% za rozwojem technologii? Jaki kraj tak naprawdę miał szansę rozwijać się harmonijnie przez setki lat? Na pewno nie była to nasza część Europy, której los zafundował zarówno epokę izolacji, jak i Meiji w ostatnich kilkudziesięciu latach. Jeśli chodzi o kraje zachodnie, to pomijając może bardziej egalitarne Stany Zjednoczone, równomierny rozwój (co najmniej do lat międzywojennych), był raczej udziałem klas uprzywilejowanych. Nie wiem, czym to się w zasadzie różni od modelu japońskiego?
Zgadzam się, że Japończykom jest trudno, i może nieco się pogubili, ale komu jest łatwo i kto się tak naprawdę nie pogubił?
Książka Tomańskiego odwołuje się do dawnych dobrych czasów, kiedy ludzie rozwijali się harmonijnie w zgodzie z własną tradycją, tyle, że te czasy minęły ... dla wszystkich. Nie tylko dla Japonii.