poniedziałek, 31 stycznia 2011

"Byczki w pomidorach"- Joanna Chmielewska


Obiło mi się o uszy, że Pierwsza Dama Polskiego Kryminału Humorystycznego wróciła do formy i warto sięgnąć po jej najnowszą książkę- "Byczki w pomidorach". Wprawdzie zacofany-w-lekturze ostrzegał, żebym nie spodziewała się zbyt wiele, więc specjalnie się nie nakręcałam, ale przyznam, że nie byłam przygotowana na to, co mnie czeka.
Trafił mi się bowiem nie jakiś kryminał, ale coś w rodzaju instrukcji prowadzenia pensjonatu.
Miejscem akcji jest powiem gościnny dom niejakiej Alicji, Polki na emigracji w Danii, której dom zaludniają nieustannie tabuny jej przyjaciół, znajomych, i znajomych tych znajomych.
A całe to towarzystwo trzeba gdzieś położyć spać, ustalić grafiki korzystania z łazienki, a nade wszystko wyżywić.
Jako, że w domu Alicji przebywa w każdej chwili 7 do 10 osób, książkę wypełniają niezliczone opisy zakupów/gotowania/planowania zakupów/zastanawiania się, co rozmrozić. nie brakuje i przepisów kulinarnych- w formie niewiele skróconej w stosunku do tego, co można znaleźć w "Książce poniekąd kucharskiej".
Ale to nie wszystko- ważną rolę w aprowizacji odgrywają przesyłki z Polski- szczególną rolę gra tu bigos, kruche ciasteczka, a gwiazdorska rola przypadnie- byczkom w pomidorach i topserkom- dwóm niejadalnym potrawom PRL-owskim.
Jeśli chodzi o napoje- króluje kawa- ekspres u Alicji chodzi non stop, ponieważ jest wadliwy a chętnych do wypicia kawy mnóstwo. Centralnym punktem dnia jest kafeoti- duński odpowiednik wczesnego podwieczorku.
Goście i domownicy dość często muszą ratować się napojami wyskokowymi. Oprócz standardowych piwa, wina (często albańskiego, ku zgorszeniu co bardziej świeżych przybyszów zza żelaznej kurtyny wylewanego prosto do kratki ściekowej) i polskiej wódki często na tapecie jest szampan- radość życia to podstawa, a u Alicji często jest co świętować.
A trup? Owszem, jest, pojawia się gdzieś w połowie tej ponad 400-stronicowej książki. Bohaterowie, którzy zostali przy życiu są jednak tak wykończeni aprowizacją, że ledwo go zauważają. Podobnie zresztą, jak czytelnicy.

Nie wiem, komu polecić, nie mam pomysłu:).

niedziela, 30 stycznia 2011

"Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy"- Sergiusz Piasecki


Powiedzieć, że Sergiusz Piasecki miał ciekawy życiorys, to w zasadzie, jakby nic nie powiedzieć. Współpracownik wywiadu (wczesne lata 1920-te), przemytnik (na granicy polsko- sowieckiej), kokainista, pod wpływem nałogu zajął się też działalnością rozbójniczą. Ta zaprowadziła go do więzienia (początkową karę śmierci zamieniono mu na 15 lat), które z kolei stało się dla niego początkiem kariery... literackiej. Jego zapiskami z czasów przemytniczych zachwycił się bowiem sam Melchior Wańkowicz, i to dzięki jego staraniom Piasecki mógł wydać swoją pierwsza książkę a następnie kilka lat przed upłynięciem wyroku opuścić gościnne podwoje więzienia na Świętym Krzyżu.

A to jeszcze nie koniec jego historii, ciekawe były również jego losy w czasie Drugiej Wojny Światowej, zainteresowanych odsyłam do Wikipedii (link).


“Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy” jest luźno oparty na wspomnieniach Piaseckiego z pogranicza w latach 1922-25. Oparty luźno, gdyż Piasecki darował sobie np. krępujące szczegóły związane z narkotykami, zamiast tego zabrał się za tworzenie legendy polskiego dzikiego Wschodu i Nocnych Piechurów w jednym (przemytnicy niestety nie mogli, z przyczyn technicznych być Nocnymi Jeźdźcami).


Gdyby zrzucić w głuchą jesienną noc z granicy welon mroku, zobaczylibyśmy ciągnące ku granicy partie przemytników. Idą po trzech, pięciu, nawet kilkunastu.(...) Są i parte uzbrojone, lecz jest ich bardzo mało, przemytnicy broni nie noszą. (...) Zobaczylibyśmy rekinów pogranicza- Chłopów z otriezami, karabinami, rewolwerami, siekierami, widłami, czyhających na zdobycz. (...) Zobaczylibyśmy wreszcie niezwykłą postać- człowieka, który samotnie przemierza pogranicze. (...) To szpieg (...) korsarz granicy. (s. 46)*


“Kochanek...” przytacza losy młodego przemytnika Władka, który zaczyna znajomość z granicą z czystego przypadku, ale szybko daje się wciągnąć w ten świat. Kręcą go nie tyle zarobki, ile adrenalina, “mołojecka sława”, możliwość sprawdzenia siebie i poznania ludzi. Granica bowiem, to miejsce gdzie jak nigdzie człowiek opiera się jak nigdzie o lojalność wobec kolegów i gdzie rządzi zapomniane hasło muszkieterów: “Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego”.


Trudny i niebezpieczny jest zawód przemytnika! Lecz czułem, że porzucić go byłoby mi trudno. Przyciąga mnie, jak kokaina...Wabią nasze tajemnicze nocne podróże. Pociąga gra nerwów i gra ze śmiercią i niebezpieczeństwem. Lubię powroty z dalekich, trudnych wycieczek. A potem: wódka, śpiew, harmonia, wesołe twarze chłopaków i... dziewczyny. Kochające nas nie za nasze pieniądze, a za śmiałość, wesołość, rozhulność, i pogardę dla forsy.” (s. 76)*


Władek stopniowo przechodzi wszystkie stopnie wtajemniczenia, przechodzi od działalności przemytniczej do czysto rozbójniczej, ma kochanki po obu stronach granicy, poznaje ją jak nikt inny. Aresztowany zarówno po polskiej, jak i sowieckiej stronie, wiedzie życie wyjętego spod prawa.


Jednak nie potrafi go porzucić, podobnie, jak wielu jego towarzyszy. Wszystkich ich napędza jakiś dziwny niepokój.


Jednak mimo to, stopniowo, robi się wokół niego coraz bardziej pusto. Zawód przemytnika (zwłaszcza na tej konkretnej granicy) jest jednak specjalnością wysokiego ryzyka. Ci , którym udaje się ujść z życiem i nie dać się aresztować po sowieckiej stronie często nie wytrzymują napięcia.. i giną z własnej ręki. Często nie potrafią sobie poradzić w zwykłym świecie, gdzie zamiast rozróżnienia na czarne i białe króluje podstępna szarość.

Tylko Władek wciąż trwa na posterunku, napędzany przez zemstę, miłość do “złej kobiety” i liczne obietnice dane przyjaciołom, którzy odeszli w siną dal, bądź na tamten świat.

Jakiego ostatecznie dokona wyboru?


Zazwyczaj rzadko sięgam po książki z nurtu “macho”- jakoś nie ciągnie mnie do Hemingwayów i Hłasków. Ta jednak ma w sobie duży urok, historii nie tylko przeżytej, ale także przetrawionej w trakcie lat spędzonych w więzieniu. A w dodatku Piasecki ma niezaprzeczalny talent. Jego bohaterowie budzą zaciekawienie, a jednocześnie żal, że tak wartościowi w sumie ludzie funkcjonowali w społeczeństwie jako wyrzutki, że niewielu niepodległa Druga Rzeczpospolita miała coś do zaoferowania. Wyjaśnienie tego faktu dają zresztą dalsze losy samego Piaseckiego- świetnie się odnalazł w trakcie kolejnej wojny. Miał zresztą szczęście- jego, przez kolejne zawirowania losu przeprowadził jego literacki talent, który dał mu drugą szansę na odnalezienie się w życiu.

Bardzo polecam.

Wydaje mi się, że książka, ze względu na walory przygodowo-sensacyjne, szczególnie nadawałaby się dla młodzieży (zwłaszcza męskiej), ale być może, z powodu nikłej znajomości tejże młodzieży, się mylę, więc prosze się nie sugerować:).


*Numeracja stron w cytatach- na podstawie wydania Towarzystwa Wydawniczego Graf, Gdańsk 1989
Zdjęcie ze strony wydawcy.





czwartek, 27 stycznia 2011

"W krainie oliwek"- Annie Hawes


Po książki z nurtu "cudzoziemiec zaczyna nowe życie na południu Europy" (a w zasadzie na południowym zachodzie- jakoś nikt nie osiedla się na Ukrainie, w Albanii, czy w nieco mniej hardcorowej Rumunii- czyżby uprzedzenia?;), sięgam bardzo rzadko.
W swoim czasie rozczarowały mnie produkowane na metry bestsellery Petera Mayle'a. Z nieco innego powodu nie podeszła mi Bodil Malmsten.
Wyczytałam gdzieś za to, że z tego nurtu w miarę sensowna jest Annie Hawes (link) ze swoimi książkami o Ligurii. Nadarzyła się okazja przetestowania tej autorki w postaci drugiej części jej cyklu, czyli "W krainie oliwek".
Muszę powiedzieć, że test wypadł pozytywnie. Nie byłam zupełnie nastawiona na podróżniczo-babskie czytadło, zabrałam się za nie wyłącznie w celu zmniejszenia stosu książek pożyczonych, mimo to w końcu mnie wciągnęło.
Treść jest dość typowa: bohaterka mieszka od kilkunastu lat w domu na uboczu, jest zaprzyjaźniona z sąsiadami (z wyjątkiem tych, z którymi prowadzi wojnę podjazdową), mimo to nadal zdarzają się sytuacje budzące jej zdziwienie. Potrafi jednak podchodzić do szalonych Włochów z sympatią i zrozumieniem.
Nietypowych sytuacji z którymi musi się zmierzyć będzie jednak coraz więcej, gdyż zaczyna spotykać się z szefem kuchni miejscowej restauracji, a w tak małej społeczności nie da się zbyt długo ukrywać związku.
Szybko zdobywa akceptację La Mammy, co w praktyce oznacza, że Mamma zaczyna prowadzić cichą kampanię (przy użyciu reszty licznej rodziny) o jak najszybsze zalegalizowanie tego związku. A jak się okazuje włoskie matki, zwłaszcza te, które mają za sobą jakieś 3 klasy podstawówki, są wytrawnymi psychologami...
Tyle fabuły, nie ma jej zresztą zbyt wiele, książka z natury rzeczy jest zapisem zwyczajnego życia, a to , jak to zwykle bywa, snuje się leniwie i powoli. Reszta obrazu wyłania się z licznych anegdot i opisów sytuacji.
Zaciekawiły mnie bardzo opisy obyczajowe. przede wszystkim to, że Włosi nie dość, że żyją bardzo skromnie, to jeszcze permanentnie szykują się na najgorsze, dbając o zabezpieczenie rodziny i starając się nie wydawać pieniędzy, jeśli nie jest to absolutnie konieczne (nie zauważyłam, żeby ktokolwiek się tam zadłużał np. na zakup plazmy).
Starają się również zabezpieczyć rodzinę pod względem...żywnościowym. Wiele rodzin, mimo, że utrzymuje rodzinę chodząc po prostu do pracy, dodatkowo obrabia kawałek ziemi, żeby mieć własne (często lepsze) jedzenie. O dziwo- nie jest to domeną starszego pokolenia. Jedna z młodszych bohaterek, która stwierdziła, że przecież można kupować pastę pomidorową i inne kłopotliwe do przygotowania a tanie produkty w sklepie, spotkała się z komentarzem, że naoglądała się amerykańskich seriali.
Być może zresztą to podejście nie jest takie głupie- gdyby Włochy nawiedził kryzys porównywalny z islandzkim (a gdy wraca temat kryzysu, Włochy są zawsze wymieniane na czele listy państw najbardziej zagrożonych), liguryjscy wieśniacy będą śmiać się ostatni.
To podejście rzuciło mi się w oczy, gdyż jest kompletnie różne od polskiego (np. na temat rosnących z roku na rok wydatków świątecznych co nieco można znaleźć tu i tu).

W każdym razie- polecam tę książkę mającym ochotę na lekkie, podróżnicze czytadło. Wcześniejsza lektura raportu Deloitte nie jest obowiązkowa:).

EDYCJA: Zapomniałam napisac wcześniej- książka zawiera literówki (nie wczytując się nadmiernie wypatrzyłam ich z 10), i to takie poprawiane najwyraźniej przez automat - taki, który wstawia słowa istniejące w języku polskim, ale nie zawsze właściwie odmienione. No cóż- JEST to irytujące.

sobota, 22 stycznia 2011

Wyniki konkursu + ogłoszenie

Z powodów technicznych kończę konkurs o dzień wcześniej.
Dziękuję wszystkim , którzy podzielili się ze mną swoimi przemyśleniami podróżniczymi. Ponieważ nie ma tu odpowiedzi lepszych i gorszych, w wybraniu zwyciezcy pomogła mi maszyna losująca ze strony random.org, a jest nim:
zaczytana - w- chmurach.
Zwyciężczynię proszę o jak najszybszy kontakt na izabella_g@gazeta.pl.
W przypadku, gdybym długo nie odpowiadała na maile- proszę o cierpliwość.

Teraz ogłoszenie- niestety będę miała przerwę w dostępie do internetu, mam nadzieję, że niezbyt długą. Dlatego też nowe notki będą teraz ukazywały się rzadziej, bądź nawet nastąpi przerwa. Jednak blogowanie to podstępny nałóg, więc pewnie do niego niebawem wrócę:).

piątek, 21 stycznia 2011

"Dla Nikity"- Polina Daszkowa


Książki pożyczone kiedyś pożrą mnie żywcem. Zamiast swobodnie wybierać spośród ponad 100 nieczytanych książek, które mam w domu, mój wybór z konieczności ogranicza się do kilku, wypadałoby bowiem kiedyś je oddać.
Ostatnio zaatakowały mnie rosyjskie kryminały, po "humorystycznej" (w cudzysłowie, bo to rzecz względna, co kogo śmieszy) Doncowej, przyszła do mnie pocztą śmiertelnie poważna Daszkowa.
Ta autorka najwyraźniej należy do tych, którym "nie jest wszystko jedno" i nie zajmuje się dyrdymałami, bierze za to na warsztat tematy ważne- czyli tym razem sekty, które w post-sowieckimspołeczeństwie rosną jak grzyby po deszczu i rozkwitają tysiącem kwiatów.
Przyczyn tego jest kilka, i autorka je wszystkie zręcznie punktuje:
-ludzie odzwyczaili się od myślenia, i szukają kogoś, kto zdejmie z nich ten uciążliwy obowiązek
-wielu potrzebuje przywództwa, w każdej dziedzinie życia
-istnieje wreszcie wielki głód duchowości, który po wyrugowaniu z życia i świadomości ludzi prawosławia (funkcjonuje ono w formie żywej, a nie jako rytuał już tylko wśród niektórych seniorów), zapełniają wszelkiej maści hochsztaplerzy.
Widać też, że Daszkowa odrobiła lekcję na temat tego, skąd się wzięły nowe ruchy quasi-religijne i jakie są ich międzynarodowe powiązania. Dostrzega też niebezpieczeństwa, jakie niosą ze sobą dla nieprzygotowanego do tego Europejczyka religie pochodzące ze wschodu.
Znajdziemy w tej książce wiele ciekawych informacji choćby o powiązaniach miedzy politykami a mafią, metodach manipulacji śledztwem i ukrywaniu dowodówprzestępstw, wreszcie o życiu rosyjskich wykluczonych (choćby taki szczegół skąd bierze się niemowlęta wykorzystywane do żebractwa, i co robi się z nimi, gdy skończy się ich "okres przydatności").
Słowem jest to książka bardzo ciekawa, i byłaby naprawdę godna polecenia, gdyby był to reportaż. Niestety jest to kryminał, który powinien mieć również fabułę, a ta z kolei powinna trzymać się kupy. W tym przypadku niestety tak nie jest.
Być może bym nawet tego tak szybko nie zauważyła, gdyby nie to, że próbowałam sobie tę fabułę ułożyć w głowie na potrzeby tej notki.
I co rusz brakowało mi jakiegoś kluczowego elementu łączącego postaci.
Udało mi się wykombinować tyle:
Iwan Jegorow, były pilot Aeroflotu, w wyniku działalności sekty, stracił żonę i starszego syna, młodszy zaś od 4 lat przebywa na odziale psychiatrii dziecięcej moskiewskiego szpitala w stanie zbliżonym do katatonii.
Ojciec postanawia się zemścić na sprawcach swojego nieszczęścia, do czego angażuje pisarza Nikitę, oraz Nikę- żonę polityka powiązanego z sektą.
Żeby skomplikować sprawę- Nika i Nikita byli kiedyś małżeństwem, mimo, że rozstali się w kiepskiej atmosferze, to ich wzajemne uczucie ciągle do końca nie wygasło.
Tyle jeśli chodzi o zawiązanie akcji, na szczęście książka składa się również z licznych retrospekcji dotyczących kluczowych bohaterów. Dzięki temu można nawet nie zauważyć kulejącej fabuły.
Zastanawiałam się nad oceną rozwiązania jednej z zagadek (jakie były losy syna i żony Jegorowa po zaginięciu). Jest ono bowiem tak kosmiczne, że aż nie mieści się w głowie. Ale być może ma ono jednak sens. Jest częścią tamtejrzeczywistości, gdzie ludzie tak przyzwyczaili się do braku szacunku dla człowieka, że stało się to dla nich czymś oczywistym.
Pora na podsumowanie- książkę, mimo szwankującej fabuły, oceniam pozytywnie. Pewnie lepiej byłoby sięgnąć po jakiś reportaż o podobnej tematyce, ale z braku laku nieco wiedzy można znaleźć i w zwykłym kryminałku.
Natomiast nie wiem, czy będę sięgać po kolejne pozycje jej autorstwa, jeśli już to bardzo ostrożnie, bo gdyby nie tematyka i jej potraktowanie, to byłaby to po prostu literacka kicha.

wtorek, 18 stycznia 2011

"Manikiur dla nieboszczyka"- Daria Doncowa


"Manikiur dla nieboszczyka" przypomina nieco powieść młodzieżową- bohaterka, postawiona w trudnej sytuacji dojrzewa, uczy się odpowiedzialności za inne osoby, dowiaduje się wielu rzeczy o własnych umiejętnościach i predyspozycjach, a do tego jeszcze opanowuje tak kluczowe umiejętności jak sprzątanie, gotowanie i organizacja czasu.
Szkopuł w tym, że bohaterka nie ma lat 13, 15 czy nawet 18, ale 36... Tak się bowiem zdarzyło, że przez lata była pod opieką mamusi, następnie bogatego męża, a do tego uprawiała zawód wymagający względnej izolacji- była harfistką.
Nieprzygotowana do życia Eulampia (w skrócie Lampka), pewnego dnia jednak musi porzucić swoją bezproblemową egzystencję. Przypadkowo poznaje szaloną chirurg- Katię. Gdy ta, niemal na jej oczach, zostaje porwana przez mafię, Lampka musi zaopiekować się jej rodziną, a przy okazji uratować swoją znajomą i rozwiązać liczne zagadki kryminalne łączące się z jej porwaniem. Czy poradzi sobie z tym zadaniem? Zachęcam do sprawdzenia.
Acha- ksiażka jest z nurtu tzw. kryminału humorystycznego. Czasem przypomina Chmielewską (zaczynając karierę autorka tak zresztą była właśnie reklamowana na rynku rosyjskim, gdzie nasza pisarka ma sporą renomę) , z tym Doncowa trzyma fabułę żelazną ręką, przez co jej książki są dużo spójniejsze od tych Chmielewskiej. Polecam miłośnikom gatunku.

Zdjęcie ze strony wydawcy.

poniedziałek, 17 stycznia 2011

"Dom w Riverton"- Kate Morton


W wakacje udało mi się przeczytać "Zapomniany ogród" autorstwa Australijki Kate Morton.
Ponieważ tamta książka bardzo mi się podobała, sięgnęłam teraz po "Dom w Riverton" i... z przykrością stwierdzam, że nie zadziałało tu prawo serii.
Osią historii jest tu samobójstwo znanego (fikcyjnego) poety- R.S. Huntera, które miało miejsce w 1924 w posiadłości Riverton. Świadkami były dwie siostry Hartford- właścicielki posiadłości. Jednak oficjalna wersja wydarzeń niekoniecznie musi być prawdziwa.
W 1999 jedyny żyjący (aczkolwiek już jedną nogą w grobie) świadek tamtych wydarzeń - Grace Bradley- wówczas służąca w Riverton, zaczyna nagrywać swoje wspomnienia. Te nagrania to swoisty testament, a jednocześnie dar dla ukochanego wnuka- pisarza, przechodzącego poważny kryzys życiowy.
Grace opisuje swoje życie, koncentrując się na okresie od 1914, kiedy jako 13-14 latka zaczęła służbę w Riverton, kończąc na 1924, kiedy w efekcie wydarzeń będących następstwem śmierci poety opuszcza posiadłość. Opisuje swoją fascynację rodzeństwem Hartford (w przybliżeniu jej rówieśnikami), a zwłaszcza starszą siostrą- Hannah; pierwszą wojnę światową wraz z jej następstwami (śmierć najstarszego z rodzeństwa- Davida), wreszcie lata powojenne, gdy między siostrami- Hannah i Emmeline, wybucha długo tłumiona rywalizacja.
Co mi się podobało- narracja z punktu widzenia starszej osoby- walczącej z czasem i własnymi ograniczeniami, aby zdążyć przekazać swoją historię, jak również umiejętne łączenie teraźniejszości z przeszłością.
No i oczywiście opis przedwojennej Anglii- bale, suknie, rezydencja z kostycznym kamerdynerem, zaradną kucharką i ustalonym porządkiem).
Niespecjalnie natomiast powala sama treść opowieści Grace. Z prostego powodu- 50% objętości to czas, gdy rodzeństwo Hartfordów było dziećmi, dalej mamy opis nieudanego małżeństwa jednej z sióstr, nieco żywsza akcja rusza w czwartej i ostatniej części. A całość ma 600 stron...
Do tego (ale nie jest to wada książki)- niemiłosiernie wkurzała mnie główna bohaterka- Hannah- klasyczny "snuj" w wydanie żeńskim. W dodatku zaraziła tym snujstwem swoją pokojówkę- Grace- chwilami miałam ochotę nimi mocno potrząsnąć.

Książka raczej dla miłośników sennej i niespiesznej narracji. Miłośnicy mocniejszych wrażeń powinni zajrzeć pod inny adres.

"Bestie" - Joyce Carol Oates


Książka dla tych, którzy myślą, że hippisi to takie łagodne baranki, które wprawdzie nie przeżuwają trawy, za to ją palą, ale poza tym nie widać różnicy. Doskonale wyprowadza z tego błędu.
To również świetny argument dla przeciwników uniwersyteckiej edukacji (a szczególnie kierunków nieco bardziej kreatywnych, nie związanych ze ścisłą nauką), a już zwłaszcza edukacji kobiet. W "Bestiach" wygląda to bowiem tak, że płaci się mnóstwo kasy za ekskluzywny college, po czym córeczka opuszcza go w czarnej torbie, na noszach albo co najmniej z żółtymi papierami. Czyli raczej kiepski zwrot zainwestowanego kapitału:(.

Catamount College to szkoła niegdyś prezbiteriańska, w czasie, gdy rozgrywa się akcja książki (połowa lat 70), uważana jest już za szkołę spod znaku liberalizmu, co w praktyce oznacza, że zatrudnia dość dziwnych ludzi na stanowiskach wykładowców.
Jednym z nich jest Andy Harrow- mierny poeta, średni wykładowca, natomiast za to niezwykle uzdolniony manipulator.
O jego zajęcia poetyckie walczą tłumy studentek. Nieliczne wybranki są zafascynowane swoim profesorem. Jego zajęcia polegają jednak nie na przekazywaniu wiedzy, a na rozmaitych gierkach psychologicznych i robieniu wody z mózgu.
Po co? Studentki mają szansę przekonać się o tym, gdy Harrow zaprosi je na prywatną praktykę. Jedna z nich jest Gillian Bauer- introwertyczna poetka.
Poznajemy tę historię z jej perspektywy- dziwną atmosferę w college'u, nietypowe zachowania innych studentek, ich próby samobójcze i załamania nerwowe, wreszcie serię podpaleń. czy te wszystkie wydarzenia mają związek z charyzmatycznym wykładowcą? Co zrobi Gillian, gdy sama otrzyma zaproszenie na "praktykę" i na czym będzie ona polegała?
No dobrze, łatwo się domyśleć na czym, ale i tak warto przeczytać:).

sobota, 15 stycznia 2011

Z okazji imienin Izydora- konkursik

Do wygrania Tysiąc wspaniałych słońc - Khaleda Hosseiniego w wydaniu kieszonkowym (zmieści się do torebki:).
Zdjęcie zamieszczę, jak będę miała czas (dziś nie mam, a nie chciałam, żeby przepadła okazja).

Chętni do zgarnięcia proszeni są o odpowiedź na pytanie:

Jakie miejsce byś wybrał(a), gdybyś miał(a) możliwość wyjazdu na rok do dowolnie wybranego miejsca na świecie?
Miłe widziane również uzasadnienie:).

ZAKOŃCZONY!!!!

Zgłaszających się anonimowo bardzo prosze o pozostawienie jakichś namiarów:).

czwartek, 13 stycznia 2011

Genitrix- Francois Mauriac


Zaczyna się przerażająco- młoda kobieta, Matylda, rodzi przedwcześnie martwą dziewczynkę. W trakcie porodu wdaje się zakażenie, które u niej przybiera formę galopującą. Matylda jest sama w pokoju i walczy z kolejnymi falami gorączki, osłabienia, halucynacji. Nikt do niej nie zagląda, nikt nie udziela pomocy.
W tym samym czasie, niemal tuż obok, jej mąż, 50- latek Fernand i jego matka, spokojnie jedzą kolację, następnie siadają sobie przy kominku, przepisują cytaty z klasyki do zeszytu Fernanda, po czym późnym wieczorem mama odprowadza swojego synka za rączkę do łóżka, całuje w czółko i usypia...
Dopiero wieczorem stara kobieta (tylko ona) zagląda do, będącej już wtedy w agonii Matyldy...

"Genitrix" to wstrząsające studium chorych układów między matką a synem (chorych, ale czy aż tak bardzo rzadkich?). synem, którego wychowano tak, aby nie był zdolny do samodzielnego życia i nawiązania normalnych relacji z innym człowiekiem. Z żadnym człowiekiem, nie tylko z Matyldą, z którą ożenił się w odruchu buntu, ale którą natychmiast porzucił, przeprowadzając się bliżej matki (do innej części ogromnego domu), ale także w normalnych kontaktach społecznych. Z wiekiem Fernand coraz bardziej się izoluje i coraz bardziej poddany jest władzy matki.

Mauriac analizuje, jak doszło do takiej sytuacji, a potem opisuje zmieniony układ sił po śmierci Matyldy. Czy Fernand wyzwoli się spod wpływu matki? Czy śmierć żony doprowadzi do jakiegoś przełomu, czy będzie to kolejny raz, kiedy "stare dziecko" zepsuje kolejną zabawkę i nic z tego nie wyniknie?
Co wreszcie stanie się po jej śmierci, czy Fernand odnajdzie swoje prawdziwe "ja", czy też może ono po prostu nie istnieje?
Przy okazji stawia też kilka ważnych pytań. Czy nadopiekuńczość jest tożsama z miłością? Do jakiego stopnia można wyjaśniać miłością potrzebę kontrolowania innego człowieka. Czy faktycznie w małżeństwie najważniejsze są dzieci i do czego prowadzi stawianie ich wyżej w rodzinnej hierarchii niż małżonka?
Krótka książeczka (100 stron w niewielkim formacie) a niesie spory ładunek obserwacji i materiału do przemyśleń.
Polecam.

Na marginesie- książka została wydana w 1923 i można założyć, że dzieje się współcześnie.
Penicylinę odkryto w 1928, na skalę przemysłową zaczęto ją produkować w 1938. Niewiele lat później, jeśli chodzi o stronę medyczną, ta historia mogłaby się potoczyć nieco inaczej.

wtorek, 11 stycznia 2011

Moje potyczki z nocnym wyzwaniem:)

Nie publikuję zazwyczaj postów o kolejnych blogowych wyzwaniach literackich, ale zamieszczam tu 2 notki o książkach niedokończonych (w ramach wyzwania nocnego)

1. "Tales of the Night " Petera Hoega

skusiło mnie nazwisko autora kultowego skandynawskiego kryminału "Smilla w labiryntach śniegu". Książka zawiera dość długie opowiadania dziejące się jednego dnia w 1929 roku, a traktujące o miłości w różnych jej przejawach. tak naprawdę zaś są to postmodernistyczne zabawy z literaturą. Już pierwsze rozłożyło mnie na łopatki, gdyż autor bierze na warsztat "Jądro ciemności", jednym z bohaterów czyni Josepha Conrada (żeby jeszcze spiętrzyć nawiązania literackie nazywa go Józefem K.), po czym radośnie wziął się za przepisywanie "Jądra ciemności", wkładając obszerne cytaty w usta bohaterów. Pech chciał, że właśnie skończyłam lekturę oryginału i jeszcze do końca nie poukładałam sobie wrażeń.

Kolejne opowiadanie, o spotkaniu młodego tancerza z islamskim mnichem, które zawiera w sobie kolejną historię, młodego człowieka imieniem Andreas również mnie nie wciągnęło, więc uznałam, że odkładam lekturę na lepsze czasy. Nie wiem, czy nastąpią one przed zamknięciem wyzwania.

2. "The widow had a gun" George'a H. Coxe'a

To klasyczny kryminał w stylu Chandlera czy Gardnera. Akcja zawiązuje się w nocy. Kent Murdock- szef działu graficznego gazety "Courier" wychodzi późnym wieczorem z pracy, chcąc udać się jak zwykle "na jednego" do okolicznego baru. Jutro ma być wielki dzień dla gazety- ma ona zacząć publikować cykl artykułów obnażających powiązania lokalnych grubych ryb z mafią.

Po drodze spotyka on jedną z tych grubych ryb zmierzającą na spotkanie z redaktorem naczelnym- Palmerem. Po powrocie do domu przeżywa niespodziewany nalot kochanki Palmera (a swojej kumpeli) Lucille, którą ten ostatni tak nagle i niespodziewanie wyrzucił w domu, że nie zdążyła się ubrać i przyszła po pomoc w samym futrze narzuconym na halkę.

Po wyjściu Lucille kolejne atrakcje- telefon od żony Palmera -Anne (również wieloletniej znajomej Kenta Murdocka) z wołaniem o pomoc. Po przybyciu na miejsce okazuje się, że Anne jest zamknięta w szafie, a na podłodze leży trup Palmera.

A noc się jeszcze nie skończyła...

Problem z tą książką polegał dla mnie na tym, że czytałam ją po niemiecku, co spowalnia u mnie lekturę o jakieś 50%. Dlatego szansę na dokończenie maja książki dobre, lub co najmniej wciągające. A książka Coxe to taki chłamek raczej, więc po tym, jak skończyła się noc, zaczęło się z natury rzeczy nudniejsze śledztwo, a ja zasnęłam nad lekturą, postanowiłam dać sobie z nią spokój.

i nawet nie sprawdziłam, kto zabił:).



poniedziałek, 10 stycznia 2011

"Hania Bania" - Hanna Bakuła


Nazwisko Hanny Bakuły dotychczas oznaczało dla mnie pewna wszędobylską celebrytkę starszego pokolenia, bardzo aktywną w kolorowej prasie w latach 90-tych. Teraz jej aktywność mocno osłabła, najprawdopodobniej została wyparta przez Nergala i jego blond narzeczoną. Sama HB zabrała się za bardziej sensowną działalność- czyli pisanie książek.
Całkiem słusznie, bo pisanie nieźle jej wychodzi.
Seria "Hania Bania", gdzie autorka twórczo obrabia swoje wspomnienia z PRL-owskiego dzieciństwa, została oparta na pomyśle wykorzystanym z sukcesem w "Shreku"- niby dla dzieci, ale z warstwą zrozumiałą raczej dla starszych czytelników (co na przykład mogły oznaczać wakacje w ZSRR lub wakacje na koszt państwa w latach 50 i wcześniej?).
Poznajemy historię 6 letniej Hani, dorastającej w podwarszawskiej Zielonce pod czułym okiem Babci (zamieniającej się w potwora, gdy trzeba było wcisnąć we wnuczkę znienawidzony makaron), postrzelonego Dziadka, porywczego Ojca, któremu stale nadeptywała na odcisk, Mamy i służącej Stefy, bezcennego źródła plotek, a co za tym idzie- życiowej edukacji dla wścibskiego dziecka.
Hania nie jest bynajmniej dzieckiem typowym. Poza tym, że przez całą dobę zajmuje się niepohamowanym obżarstwem (jedyną potrawą, której nie toleruje jest znienawidzony makaron) i rośnięciem wzdłuż i wszerz, ma również skłonność do konfabulacji (przez 2 lata np. pracowicie udawała, że chodzi do szkoły). Przez to, a także przez długi jęzor Hani Bani, rodzina jest zmuszona do ciągłego zażegnywania kryzysów sąsiedzkich i rodzinnych, a także nieustającego treningu w świętej cierpliwości. Na szczęście tej ostatniej im wystarczyło, więc HB dożyła czasów, kiedy mogła spisać swoje wspomnienia, które zapewnią co najmniej jeden wieczór zabawnej i relaksującej lektury.
Polecam bardzo:).

piątek, 7 stycznia 2011

"Bez mojej zgody"- Jodi Picoult


Nie zamierzałam czytać "Bez mojej zgody", ponieważ zahacza ona o tematy bioetyczne i obawiałam się, że znowu się wkurzę przy czytaniu. Z drugiej strony- książka jest tak popularna, że uznałam, że warto wyrobić sobie zdanie na jej temat. I była to słuszna decyzja.
Małżeństwo Fitzgeraldów (Sarah i Brian) ma troje dzieci- 18-latka Jesse, 16-latkę Kate (cechy charakterystyczne- od 14 lat walczy z rakiem) oraz młodszą od niej o 3 lata Anne (dziecko, którego narodzenie było cudem... współczesnej inżynierii genetycznej).
Sarah Fitzgerald często podkreśla, że kocha wszystkie swoje dzieci jednakowo i bezwarunkowo. Czy jednak na pewno dotyczy to również młodszej córki, której poczęcie nastąpiło w wyniku procedury in vitro, a jej jako jedynej (z 4 zarodków) pozwolono na dalszy rozwój, gdyż spełniła WARUNEK genetycznej zgodności ze swoją starszą siostra, dzięki której mogla służyć jako rezerwuar materiału biologicznego przy kolejnych przeszczepach.
I niestety nie tylko początek był niefortunny. We wspomnieniach Sarah widać, że przy narodzinach córki, bardziej interesowała ją jej krew pępowinowa niż ona sama, a dalej jej uwaga skupiona była na tym, aby córka była zawsze dostępna do ewentualnych procedur medycznych (kosztem jej zainteresowań i własnego życia, nie mogła np. rozwinąć tych, które wymagały wyjazdów) i nie sprawiała kłopotów.
A gdy zaczęła je sprawiać- wówczas rozpętało się piekło...
Po 14 latach walki o życie Kate rodzina nie jest w najlepszej formie. Brian ucieka w pracę, Jesse- w narkotyki i (być może ) działalność przestępczą, Kate- ma ochotę się poddać i dać sobie spokój z czekającym ją przeszczepem nerki, jednak jej nieśmiałe protesty nie mają szans wobec żelaznej woli matki. W czasie, gdy Fitzgeraldowie szykują się do kolejnej batalii o zdrowie Kate, zawodzi najważniejsze ogniwo tej procedury- potencjalna dawczyni nerki czyli Anne, wytaczając swoim rodzicom proces o prawo decydowania o sobie w kwestiach medycznych.
Sarah funduje buntowniczce prawdziwe piekło, ale ta, mimo wahań, nie zmienia swojej decyzji. To co za nią tak naprawdę stało jest zagadką, która stanowi oś książki, ale faktem jest, że życie postawiło Ann w obliczu próby, której przypuszczalnie nie sprostałby i dorosły.
W momencie, gdy już znamy motywy postępowania nastolatki, warto wrócić do początku i jeszcze raz zadać sobie pytanie- czy jej rodzice podjęli słuszną decyzję 14 lat wcześniej? Sytuacja, w obliczu której stanęła dziewczynka, była wszak tylko następstwem działań jej rodziców.
Jeszcze jedna książka z cyklu nowy wspaniały świat= piekło na ziemi. Warto przeczytać, chociaż refleksje są po niej niewesołe, a w dodatku wykazuje cechy wyciskacza łez:).

środa, 5 stycznia 2011

"Dziewczynka w czerwonym płaszczyku"- Roma Ligocka


"Dziewczynka w czerwonym płaszczyku" powszechnie uważana jest za książkę o Holocauście, tymczasem nie dowiemy się o nim wiele. Najtrudniejsze lata, te w getcie, autorka przeżyła jako 2-3 latka, kolejne, po aryjskiej stronie, spędziły z matką pod opieką polskiej rodziny.
Dorastająca Roma zapomniała jednak o wojnie, a właściwie, jak się potem okazało, wyparła ten czas z pamięci. Jednak wyrył się on w jej psychice na zawsze.
Pierwszy epizod depresji przeżyła już w wieku 9 lat. Przez większość życia, zmuszona do nie zwracania uwagi na siebie w dzieciństwie i dostosowywania się sytuacji, stosowała podobną strategię: starała ukryć się w tłumie, nie wyrażać własnego zdania, zamiast wyrazić swoje ja chowała się za różnymi rolami i maskami. W końcu, gdy stało się to nie do zniesienia, uciekła w lekomanię.
Trafnie pokazane zostały reakcje otoczenia na jej problemy. "Przecież miałaś wszystko czego chciałaś, czego ty jeszcze szukasz?"-matki, "Czy ty aby nie przesadzasz, to było dawno temu"- męża, gdy przyznawała się, że budzą w niej lęk niektóre napisy w języku niemieckim, bądź martwe zwierzęta.
Dojście do sedna jej problemów psychologicznych zabrało jej jakieś 50 lat, ale na szczęście się udało, Roma ekshumowała swoje wojenne wspomnienia i dzięki temu udało jej się uporać z życiem.
Książka niewątpliwie ciekawa, może nie wybitna literacko, ale ma w sobie siłę autentyku.
Nie uważam czasu przeznaczonego na jej lekturę za czas zmarnowany.

Zdjęcie ze strony wydawnictwa.

wtorek, 4 stycznia 2011

"Hongkong"- John Lanchester


O przedwojennym Hongkongu krążyło powiedzenie- "Nie wyszło ci w Chinach, spróbuj w Hongkongu", nic więc dziwnego, że brytyjska kolonia przyciągała wszelkiej maści niebieskie ptaki i ludziprzedsiębiorczych (a nawet nadmiernie przedsiębiorczych). Od czasów wojny od strony Chin kontynentalnych zaczęła płynąć nieprzerwana fala uchodźców politycznych, i wówczas również, albo byli to ci bardziej zaradni lub bardziej odważni.
Tyle od strony Chin. Z Europy z kolei przyjeżdżali brytyjscy urzędnicy, przedsiębiorcy i poszukiwacze przygód- często napędzani myślą sprawdzenia się na tym wymagającym rynku.
Nic więc dziwnego, że przy takiej selekcji mieszkańców Hongkong końca 20. wieku, to miejsce, gdzie zarabia się prawdziwe pieniądze, i gdzie są prawdziwe wyzwania, a Europa przypomina w porównaniu z nim przedszkole dla wyjątkowo rozpieszczonych bachorów.

Autorowi całkiem nieźle udało się oddać proces kształtowania się tej społeczności. Zaczyna w roku 1935 i dalej przez 70 lat snuje opowieść o losach czwórki bohaterów- dwójki Anglików i drugiej pary- Chińczyków. Początkowo historiakoncentruje się na Anglikach, później jednak widać, jak Chińczycy rekolonizują miasto, i coraz więcej z nich awansuje do roli elity, Anglicy natomiast muszą przeminąć...lub walczyć jeszcze mocniej. Coraz bardziej też zacieśniają się więzi między miastem akomunistycznymi Chinami (w miarę rozwoju gospodarczego tych ostatnich). A współpraca z nimi wymaga od mieszkańców Hongkongu coraz to nowych umiejętności.
Polecam ten ciekawy portret miasta. Był na tyle dobrze napisany, że sama również chętnie sięgnę po inne książki tego autora.

poniedziałek, 3 stycznia 2011

Najlepsze w 2010


Na blogach rozkwitła moda na podsumowania, a ponieważ mój był prowadzony mało systematycznie, więc nie bardzo jestem w stanie policzyć książki, strony, odwiedzane kraje.
Mogę natomiast polecić te, które zrobiły na mnie największe wrażenie w 2010 (kolejność przypadkowa). I przypadkiem wszystkie zostały przeczytane przed rozkręceniem tego bloga.
1. Moja siostra, moja miłość - Joyce Carol Oates
Mocna i kontrowersyjna, porusza temat meandrów współczesnego rodzicielstwa. Dotyczy wprawdzie USA, ale ponieważ jako kraj gonimy we wszystkim co najgorsze zachód, wydaje mi się, że warto się z tą pozycją zapoznać. Polecam recenzję Młodej Pisarki na jej temat.


2. Zasypie wszystko, zawieje- Włodzimierza Odojewskiego. Prawdziwy nokaut. Nie wiem, czego się po tej książce spodziewałam, ale dostałam 700 stron gęstej, napisanej z niesamowitym rozmachem psychologicznej prozy z wojną w tle (a może na pierwszym planie, sama nie wiem). Akcja rozgrywa się w 1943 roku na Podolu, po odkryciu prawdy o Katyniu i wśród szalejących pogromów ludności polskiej przez Ukraińców. A z oddali już nadciąga Armia Czerwona. Na takie tło mamy rzucone losy "trójkąta"- Pawła, wdowy po jego zabitym w Katyniu bracie- Katarzyny, oraz jego dużo młodszego kuzyna Piotra. Nie znajdziecie zbyt wielu recenzji tej książki- i ja się o napisanie takiej nie pokuszę, ale bardzo, bardzo polecam. Dodam tylko , że:
A) popularna Oksana tego autora, mimo, że sama w sobie bardzo dobra, jest przy "Zasypie..." cienka jak ziemniaczane obierki
B) wielbiciele tej książki od 30+ lat ronią łzy, że Odojewski wciąż nie skończył kontynuacji tej książki- cóż- jestem jedną z nich:).
(Edit- jednak coś znalazłam w sieci o tej książce, niedużo, ale zawsze).


3. Staroświecka historia- Magdy Szabo
Magda Szabo jest moim odkryciem ostatniego roku. Jest doskonała zarówno jako autorka prozy psychologicznej (z tej kategorii na blogu pisałam o"Świniobiciu", polecam jeszcze "Piłata" i "Tylko sam siebie możesz ofiarować"), jak i młodzieżowej ("Tajemnica Abigel", "Powiedzcie Zsofice", "Bal maskowy" (ten akurat oceniam nieco niżej).
W "Staroświeckiej historii" zabrała się za sagę rodzinną- malowniczą, napisaną z rozmachem, bogatą w szczegóły opisywanego świata (Węgry, a w zasadzie Austro-Węgry do 1917). Największym plusem są jednak bohaterowie. Każdy z nich ma oryginalny i ciekawy charakter, na miarę tamtego barwnego świata.
Polecam chcących się zanurzyć w zupełnie inną rzeczywistość.

A skoro to dopiero 3. stycznia , więc ciągle 2011 jest rokiem względnie Nowym, więc życzę wszystkim odwiedzającym, aby okazał się lepszy od poprzedniego pod każdym względem. A gdyby tak się nie stało, niech chociaż umilają nam czas coraz ciekawsze lektury.